nr 21


studenci-68Rocznica wydarzeń Marca ‘68
 

Równo 51 lat temu, 19 marca 1968 roku, szerokim echem niósł się z radioodbiorników cierpki głos ówczesnego pierwszego sekretarza KC PZPR, Władysława Gomułki, potępiającego syjonizm i zachęcającego do emigracji tych, którzy „uważają Izrael za swoją ojczyznę”. Było to pokłosie nastrojów, jakie rozbudził w społeczeństwie spektakl „Dziady” w reżyserii Kazimierza Dejmka, wystawiany w Teatrze Narodowym w Warszawie. Po jego zdjęciu ze sceny studenci Uniwersytetu Warszawskiego podjęli akcję protestacyjną, zbierając podpisy pod petycją do Sejmu, a sam reżyser dowiedział się, że jego adaptacja to „nóż w plecy przyjaźni polsko-radzieckiej”.
 
W dyskusji bardzo ostro wypowiadali się m.in. Jerzy Andrzejewski, Paweł Jasienica, Leszek Kołakowski, Antoni Słonimski i Stefan Kisielewski. Ten ostatni użył pamiętnych słów o „dyktaturze ciemniaków”. Z kolei Gomułka wytykał żydowskie pochodzenie „inspiratorów” zajść na warszawskiej uczelni, co stało się pretekstem do antysemickiej nagonki i czystek w partii.
 
Prezentujemy skan z zespołu nr 3294 „Kolekcja Wojciecha Brzeszczaka”. Widzimy tablicę informacyjną przed  budynkiem Wyższej Szkoły Inżynierskiej w Opolu, oddającej nerwową atmosferę panującą wówczas na opolskich uczelniach. W zbiorze znajdują się także dokumenty dotyczące m.in. manifestacji studentów w sprawie uwolnienia więźniów politycznych, artykuły z gazet ("Opolitechnik", "Trybuna Odrzańska" i in.).
 
Ponadto zapraszamy do pracowni naukowej naszego archiwum i obejrzenia wystawy przypominającej o tych wydarzeniach.

Więcej ciekawostek pod linkiem:
https://szukajwarchiwach.pl/search?q=dejmek