MSZAŁ NYSKI - najcenniejszy rękopis w zbiorach biblioteki

 

Najcenniejszy rękopis w zbiorze bibliotecznym Archiwum Państwowego w Opolu powstał prawdopodobnie na zamówienie Wincentego Rymera, altarysty w kaplicy św. Katarzyny w Nysie. Ukończony 20 października 1476 r. mszał zakupili dwaj członkowie bractwa św. Barbary – Maciej Lewpischir i Piotr Sleigl. Wspomniana data została odnotowana w zwięzłym kolofonie (formuła umieszczona na końcu księgi), zaś datę roczną malarz umieścił u dołu krzyża w miniaturze kanonu.

Wpis na wyklejce pierwszej okładki opisuje okoliczności nabycia mszału dla bractwa działającego przy nyskim kościele św. Barbary w 1476 r. Informuje o tym także nalepka z zatartym ręcznym wpisem: [1476]/Missale aus der/[Bar]bara Kirche”. Kolejny wpis na wyklejce pierwszej okładki „Neisser Mag. Bibliothek Titel III 66” oraz data 1815 informują o późniejszych przemieszczeniach dzieła, które po II wojnie światowej prawdopodobnie trafiło do muzeum w Nysie, a następnie do Archiwum Państwowego w Opolu.

Tekst mszału w języku łacińskim zapisany został teksturą z cechami bastardy w dwóch szpaltach. Mszał jest regularnej budowy: 28 składek 10-kartkowych (quinion) i ostatnia 8-kartkowa (quaternion) bez jednej karty. Pierwsza składka ma dołączoną kartę ochronną i wyciętą początkową, która była przypuszczalnie okazalej dekorowana. W 14. składce znajduje się dodatkowa karta z miniaturą.

Mszał ozdobiono 14 malowanymi inicjałami, w tym 5 z przedstawieniami figuralnymi. W kanonie scena Ukrzyżowania (20 x 15,6 cm) – tło ze srebrnej folii barwionej na purpurowo, zdobione złotem płatkowym. Inicjał kanonu przedstawia Męża Boleści. W kanonie wklejono także kolorowany obrazek (tzw. Paxbild) ukazujący stojącego w sarkofagu Chrystusa trzymającego veraikon. Sam program dekoracji jest typowy dla śląskich mszałów. Miniaturami figuralnymi wyróżniono inicjały formularzy największych świąt, np. Wielkanocy i Wniebowstąpienia. Całość dekoracji wykonało przypuszczalnie dwóch malarzy, z których jeden namalował trzy inicjały, a drugi pozostałe dekoracje, w tym Ukrzyżowanie. Należy podkreślić, że niektórzy badacze wiążą tę miniaturę z kręgiem oddziaływania twórców ołtarza św. Barbary. Ornamentyka marginalna mieści się zaś w nurcie śląskiego stylu miękkiego i różni się od wrocławskich iluminacji, co przemawia za nyskim pochodzeniem wykonawców.

Mszał został oprawiony w deski obciągnięte skórą cielęcą. Oprawę zabezpieczają mosiężne grawerowane okucia naroży, widoczne są także ślady dwóch klamr.

 

("Migracje. Sztuka późnogotycka na Śląsku", red. nauk.: A. Patała, Wrocław 2018)

 

 

Zapraszamy do czytelni!

KOHA

CZASOPISMA NIEMIECKIE

W zbiorach bibliotecznych znajduje się ponad sto tytułów czasopism w języku niemieckim. Poszukując informacji o życiu codziennym w miastach Śląska warto zajrzeć do "Krappitzer Stadt-Blatt" | więcej

KOHA

CZASOPISMA POLSKIE

W zasobie bibliotecznym Archiwum Państwowego w Opolu znajduje się obecnie 177 tytułów polskich Wiele informacji o pierwszych latach powojennych w Opolu dostarcza "Rocznik Statystyczny Województwa Opolskiego | więcej

LibraryPages {#478
  #table: "library_pages"
  #connection: "mysql"
  #primaryKey: "id"
  #keyType: "int"
  +incrementing: true
  #with: []
  #withCount: []
  #perPage: 15
  +exists: true
  +wasRecentlyCreated: false
  #attributes: array:11 [
    "id" => "3"
    "title" => "MSZAŁ NYSKI - najcenniejszy rękopis w zbiorach biblioteki"
    "short_title" => "MSZAŁ NYSKI"
    "description" => """
      <p style="text-align:justify">&nbsp;</p>\r\n
      \r\n
      <p style="text-align:justify"><span style="font-size:12pt">Najcenniejszy rękopis w zbiorze bibliotecznym Archiwum Państwowego w Opolu powstał&nbsp;prawdopodobnie na zam&oacute;wienie Wincentego Rymera, altarysty w kaplicy św. Katarzyny w Nysie. Ukończony 20 października 1476 r. mszał zakupili dwaj członkowie bractwa św. Barbary &ndash; Maciej Lewpischir i Piotr Sleigl. Wspomniana data została odnotowana w zwięzłym kolofonie (formuła umieszczona na końcu księgi), zaś datę roczną malarz umieścił u dołu krzyża w miniaturze kanonu. </span></p>\r\n
      \r\n
      <p style="text-align:justify"><span style="font-size:12pt">Wpis na wyklejce pierwszej okładki opisuje okoliczności nabycia mszału dla bractwa działającego przy nyskim kościele św. Barbary w 1476 r. Informuje o tym także nalepka z zatartym ręcznym wpisem: [1476]/Missale aus der/[Bar]bara Kirche&rdquo;. Kolejny wpis na wyklejce pierwszej okładki &bdquo;Neisser Mag. Bibliothek Titel III 66&rdquo; oraz data 1815 informują o p&oacute;źniejszych przemieszczeniach dzieła, kt&oacute;re po II wojnie światowej prawdopodobnie trafiło do muzeum w Nysie, a następnie do Archiwum Państwowego w Opolu.</span></p>\r\n
      \r\n
      <p style="text-align:justify"><span style="font-size:12pt">Tekst mszału w języku łacińskim zapisany został teksturą z cechami bastardy w dw&oacute;ch szpaltach. Mszał jest regularnej budowy: 28 składek 10-kartkowych (quinion) i ostatnia 8-kartkowa (quaternion) bez jednej karty. Pierwsza składka ma dołączoną kartę ochronną i wyciętą początkową, kt&oacute;ra była przypuszczalnie okazalej dekorowana. W 14. składce znajduje się dodatkowa karta z miniaturą. </span></p>\r\n
      \r\n
      <p style="text-align:justify"><span style="font-size:12pt">Mszał ozdobiono 14 malowanymi inicjałami, w tym 5 z przedstawieniami figuralnymi. W kanonie scena <em>Ukrzyżowania</em> (20 x 15,6 cm) &ndash; tło ze srebrnej folii barwionej na purpurowo, zdobione złotem płatkowym. Inicjał kanonu przedstawia Męża Boleści. W kanonie wklejono także kolorowany obrazek (tzw. Paxbild) ukazujący stojącego w sarkofagu Chrystusa trzymającego veraikon. Sam program dekoracji jest typowy dla śląskich mszał&oacute;w. Miniaturami figuralnymi wyr&oacute;żniono inicjały formularzy największych świąt, np. Wielkanocy i Wniebowstąpienia. Całość dekoracji wykonało przypuszczalnie dw&oacute;ch malarzy, z kt&oacute;rych jeden namalował trzy inicjały, a drugi pozostałe dekoracje, w tym <em>Ukrzyżowanie</em>. Należy podkreślić, że niekt&oacute;rzy badacze wiążą tę miniaturę z kręgiem oddziaływania tw&oacute;rc&oacute;w ołtarza św. Barbary. Ornamentyka marginalna mieści się zaś w nurcie śląskiego stylu miękkiego i r&oacute;żni się od wrocławskich iluminacji, co przemawia za nyskim pochodzeniem wykonawc&oacute;w. </span></p>\r\n
      \r\n
      <p style="text-align:justify"><span style="font-size:12pt">Mszał został oprawiony w deski obciągnięte sk&oacute;rą cielęcą. Oprawę zabezpieczają mosiężne grawerowane okucia naroży, widoczne są także ślady dw&oacute;ch klamr.</span></p>\r\n
      \r\n
      <p style="text-align:justify">&nbsp;</p>\r\n
      \r\n
      <p style="text-align:justify"><span style="font-size:12pt">(&quot;Migracje. Sztuka p&oacute;źnogotycka na Śląsku&quot;, red. nauk.: A. Patała,&nbsp;Wrocław 2018)</span></p>\r\n
      \r\n
      <p style="text-align:justify">&nbsp;</p>\r\n
      \r\n
      <p>&nbsp;</p>
      """
    "short_description" => "Rękopis powstał w 1467 r., prawdopodobnie na zamówienie Wincentego Rymera, altarysty w kaplicy św. Katarzyny w Nysie. W 1476 r. Mszał zakupili dwaj członkowie bractwa św. Barbary – Maciej Lewpischir i Piotr Sleigl"
    "order" => "3"
    "image" => "1588447762.jpg"
    "image_small" => "1588447749.jpg"
    "type" => null
    "created_at" => "2020-04-23 09:16:00"
    "updated_at" => "2022-03-02 11:34:48"
  ]
  #original: array:11 [
    "id" => "3"
    "title" => "MSZAŁ NYSKI - najcenniejszy rękopis w zbiorach biblioteki"
    "short_title" => "MSZAŁ NYSKI"
    "description" => """
      <p style="text-align:justify">&nbsp;</p>\r\n
      \r\n
      <p style="text-align:justify"><span style="font-size:12pt">Najcenniejszy rękopis w zbiorze bibliotecznym Archiwum Państwowego w Opolu powstał&nbsp;prawdopodobnie na zam&oacute;wienie Wincentego Rymera, altarysty w kaplicy św. Katarzyny w Nysie. Ukończony 20 października 1476 r. mszał zakupili dwaj członkowie bractwa św. Barbary &ndash; Maciej Lewpischir i Piotr Sleigl. Wspomniana data została odnotowana w zwięzłym kolofonie (formuła umieszczona na końcu księgi), zaś datę roczną malarz umieścił u dołu krzyża w miniaturze kanonu. </span></p>\r\n
      \r\n
      <p style="text-align:justify"><span style="font-size:12pt">Wpis na wyklejce pierwszej okładki opisuje okoliczności nabycia mszału dla bractwa działającego przy nyskim kościele św. Barbary w 1476 r. Informuje o tym także nalepka z zatartym ręcznym wpisem: [1476]/Missale aus der/[Bar]bara Kirche&rdquo;. Kolejny wpis na wyklejce pierwszej okładki &bdquo;Neisser Mag. Bibliothek Titel III 66&rdquo; oraz data 1815 informują o p&oacute;źniejszych przemieszczeniach dzieła, kt&oacute;re po II wojnie światowej prawdopodobnie trafiło do muzeum w Nysie, a następnie do Archiwum Państwowego w Opolu.</span></p>\r\n
      \r\n
      <p style="text-align:justify"><span style="font-size:12pt">Tekst mszału w języku łacińskim zapisany został teksturą z cechami bastardy w dw&oacute;ch szpaltach. Mszał jest regularnej budowy: 28 składek 10-kartkowych (quinion) i ostatnia 8-kartkowa (quaternion) bez jednej karty. Pierwsza składka ma dołączoną kartę ochronną i wyciętą początkową, kt&oacute;ra była przypuszczalnie okazalej dekorowana. W 14. składce znajduje się dodatkowa karta z miniaturą. </span></p>\r\n
      \r\n
      <p style="text-align:justify"><span style="font-size:12pt">Mszał ozdobiono 14 malowanymi inicjałami, w tym 5 z przedstawieniami figuralnymi. W kanonie scena <em>Ukrzyżowania</em> (20 x 15,6 cm) &ndash; tło ze srebrnej folii barwionej na purpurowo, zdobione złotem płatkowym. Inicjał kanonu przedstawia Męża Boleści. W kanonie wklejono także kolorowany obrazek (tzw. Paxbild) ukazujący stojącego w sarkofagu Chrystusa trzymającego veraikon. Sam program dekoracji jest typowy dla śląskich mszał&oacute;w. Miniaturami figuralnymi wyr&oacute;żniono inicjały formularzy największych świąt, np. Wielkanocy i Wniebowstąpienia. Całość dekoracji wykonało przypuszczalnie dw&oacute;ch malarzy, z kt&oacute;rych jeden namalował trzy inicjały, a drugi pozostałe dekoracje, w tym <em>Ukrzyżowanie</em>. Należy podkreślić, że niekt&oacute;rzy badacze wiążą tę miniaturę z kręgiem oddziaływania tw&oacute;rc&oacute;w ołtarza św. Barbary. Ornamentyka marginalna mieści się zaś w nurcie śląskiego stylu miękkiego i r&oacute;żni się od wrocławskich iluminacji, co przemawia za nyskim pochodzeniem wykonawc&oacute;w. </span></p>\r\n
      \r\n
      <p style="text-align:justify"><span style="font-size:12pt">Mszał został oprawiony w deski obciągnięte sk&oacute;rą cielęcą. Oprawę zabezpieczają mosiężne grawerowane okucia naroży, widoczne są także ślady dw&oacute;ch klamr.</span></p>\r\n
      \r\n
      <p style="text-align:justify">&nbsp;</p>\r\n
      \r\n
      <p style="text-align:justify"><span style="font-size:12pt">(&quot;Migracje. Sztuka p&oacute;źnogotycka na Śląsku&quot;, red. nauk.: A. Patała,&nbsp;Wrocław 2018)</span></p>\r\n
      \r\n
      <p style="text-align:justify">&nbsp;</p>\r\n
      \r\n
      <p>&nbsp;</p>
      """
    "short_description" => "Rękopis powstał w 1467 r., prawdopodobnie na zamówienie Wincentego Rymera, altarysty w kaplicy św. Katarzyny w Nysie. W 1476 r. Mszał zakupili dwaj członkowie bractwa św. Barbary – Maciej Lewpischir i Piotr Sleigl"
    "order" => "3"
    "image" => "1588447762.jpg"
    "image_small" => "1588447749.jpg"
    "type" => null
    "created_at" => "2020-04-23 09:16:00"
    "updated_at" => "2022-03-02 11:34:48"
  ]
  #changes: []
  #casts: []
  #dates: []
  #dateFormat: null
  #appends: []
  #dispatchesEvents: []
  #observables: []
  #relations: []
  #touches: []
  +timestamps: true
  #hidden: []
  #visible: []
  #fillable: []
  #guarded: array:1 [
    0 => "*"
  ]
}